Plaats muis hier even voor: Natanaƫl onder de vijgenboom
Onder een vijgenboom van rust en vrede genieten was iets van vroeger. Van ver voor de ballingschap, uit de tijd van Salomo1. En Micha's latere belofte over vrede en rust onder de vijgenboom2 was niet meer dan een verre echo over een vage toekomst. Toch was Natanaƫl die ochtend onder de vijgenboom gaan zitten om tot rust te komen.
Om de storm van teleurstelling in hem te laten bedaren. Teleurstelling omdat zijn beste vriend Ruben3 hem had verteld dat hij verliefd geworden was op Rachel, het knapste meisje van het dorp. En dat hij daarom niet met hem en Filippus uit BetsaĆÆda4 mee zou gaan de bergen in om daar, zoals Judas de GalileeĆ«r dat dertig jaar eerder gedaan had5, een verzetsgroep te vormen om tegen de Romeinen in opstand te komen. Ruben bleef in Kana wonen.
Kana, een dorp van niks. Nog geen 100 inwoners6. Net zoiets als Nazareth7waar de clan woonde die pas 100 jaar geleden uit de Babylonische diaspora teruggekeerd was. Het was dat zij van geboorte Joden waren. Nazaten, netzlers, van David nog wel8. Maar goed beschouwd hadden ze hun recht op Jood-zijn verspeeld. Nazaret, driemaal niks. Net zoals Kana. Wat had Ruben in Kana te zoeken? Ja zijn liefje. Maar wat kwam er op die manier terecht van hun verzet tegen de Romeinen? Niets toch! Ruben, zijn vriend? Mocht wat. Zo zat Natanaƫl daar onder de vijgenboom kwaad te zijn.
Op Ruben. En op Zacharia de profeet. Want waar bleef die netzler (spruit) van David waarover hij het had gehad9. De messias die vrede en rust zou brengen10?Juist toen hij daaraan dacht kwam Filippus er aan, luid schreeuwend dat hij de Messias gevonden had11! Nee, dat was niet leuk meer. Had hij niet wat anders kunnen bedenken? āEcht waarā, zo deed Filippus er nog een schepje bovenop, āde zoon van de timmerman uit Nazaret12!ā Uit Nazaret het dorp van driemaal niks? Dat kon niet waar zijn.
Maar toen Filippus zei zelf maar eens te kijken was hij toch mee gegaan13. Nog voordat hij iets zeggen kon, begroette Jezus hem al. āKijk daar is een echte IsraĆ«liet14ā. Moest Jezus nodig zeggen. Als inwoner van Nazaret kon hij dat van zichzelf nauwelijks zeggen. Of wel soms? Op zijn vraag hoe Jezus hem kende zei hij: āO al voordat Filippus bij je was onder die vijgenboom15ā.
Hoe wist hij dat Filippus naar hem was toegekomen? En dat hij onder de vijgenboom zat? Was hij helderziende? Dan wist hij zeker ook wat er toen in hem omging. Dan kon het niet anders dan dat Jezus de Messias was, de Zoon van God16!
Dankbaar en blij ging hij terug naar de vijgenboom. Met vrede in het hart. Zacharia had toch gelijk. Dat hij vanaf toen niet meer als Natanaƫl maar gewoon als Bartolomeus, de zoon van Tolmai17, door het leven moest gaan deerde hem niet. Jezus was immers de ware Natanaƫl18, het echte godsgeschenk19!
Wie zei ook weer dat er uit Nazareth niets goeds kon voortkomen20?
1 1 Koningen 5,5.
2 Micha 4,
3 Ruben is een verzonnen figuur evenals de teleurstelling van Natanaƫl.
4 Johannes 1,44.
5 Handelingen 5,37a
6 Peter Walker, In het voetspoor van Jezus, p. 31
7 P.R. van Houwelingen, Johannes, p. 74
8 Bargil Pixner, With Jesus through Galilee, p. 16
9 Zacharia 3,8b
10 Zacharia 3,10
11 Johannes 1,45a
12 Johannes 1,45b
13 Johannes 1,46b.
14 Johannes 1,47
15 Johannes 1,48b
16 Johannes 1,49.
17 Omdat Filippus en BartolomeĆ¼s door 3 evangelisten (MatteĆ¼s (10,3), Marcus (3,8) en Lucas (6,14)) steeds samen (als een koppel) genoemd worden, neemt men aan dat BartolomeĆ¼s een bijnaam voor NatanaĆ«l is (Bron: Christelijke Encyclopedie).
18 Natanaƫl betekent God heeft gegeven.
19 Johannes 3,16
20 Johannes 1,46aā